پارگی دیسک کمر یکی از آسیب های جدی ستون فقرات است که نباید با فتق دیسک یا دیسک کمر به معنای عامیانه اشتباه گرفته شود. در این وضعیت، لایه ی فیبری دیسک واقعاً دچار گسیختگی می شود و محتویات درونی آن به بیرون نشت می کند. این نشت می تواند به ریشه های عصبی فشار وارد کند و باعث درد، بی حسی یا ضعف در اندام های تحتانی شود. در این مقاله از دکتر سلمان فلاح، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی، به بررسی کامل علائم، عوارض، علت و خطرات پاره شدن دیسک کمر می پردازیم.

پارگی دیسک کمر چیست؟

دیسک های بین مهره ای همان بالشتک های محافظی هستند که فشار و ضربه را جذب می کنند. در صورتی که دیواره ی بیرونی دیسک دچار پارگی شود، بخش ژلاتینی داخلی آن به بیرون راه پیدا می کند. این اتفاق سبب تحریک عصب ها و در نتیجه درد و التهاب در ناحیه کمر می شود. پارگی دیسک کمر معمولاً در اثر فرسودگی تدریجی، حرکات تکراری یا فشار ناگهانی بر ستون فقرات ایجاد می شود. تفاوت آن با بیرون زدگی یا فتق این است که در پارگی، ساختار دیسک کاملاً گسیخته شده است و نیاز به بررسی دقیق تر و درمان تخصصی دارد.

علائم پارگی دیسک کمر

علائم پارگی دیسک کمر بسته به محل و شدت آسیب متفاوت است اما به طور کلی شامل موارد زیر می شود:

• کمر درد مداوم یا ناگهانی که با نشستن یا خم شدن تشدید می شود.
• درد تیرکشنده از کمر به پاها که معمولاً در مسیر عصب سیاتیک احساس می شود.
• احساس گزگز، مورمور یا بی حسی در پاها یا ساق.
• ضعف عضلات پا هنگام بالا رفتن از پله یا راه رفتن طولانی.
• گرفتگی کمر به دلیل فشار و تحریک عصب ها.

اگر پاره شدن دیسک کمر باعث فشار شدید روی عصب شود، ممکن است درد در ناحیه باسن، ران یا ساق پا نیز بروز کند. در این شرایط باید فوراً به پزشک متخصص مراجعه شود.

آیا پارگی دیسک کمر خطرناک است؟

پارگی دیسک کمر در موارد خفیف معمولاً با درمان های غیرجراحی قابل کنترل است اما در شرایطی که پارگی شدید باشد یا عصب درگیر شود، می تواند خطرناک باشد. نشانه هایی مانند بی اختیاری ادرار یا مدفوع، بی حسی در ناحیه بین پاها یا ضعف پیشرونده پاها از علائم هشدار هستند و نیاز به بررسی فوری دارند.در غیر این موارد، با درمان های تخصصی و تمرینات فیزیوتراپی می توان وضعیت بیمار را کنترل کرد و از پیشرفت آسیب جلوگیری نمود. برای آشنایی با روش های درمان، می توانید بخش درمان پارگی دیسک کمر را مطالعه کنید.

علت پارگی دیسک کمر

عوامل متعددی در بروز پارگی دیسک کمر نقش دارند که از جمله مهم ترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افزایش سن و فرسایش تدریجی بافت دیسک.
• بلند کردن اجسام سنگین به شکل نادرست.
• نشستن طولانی مدت و نداشتن تحرک کافی.
• ضعف عضلات مرکزی بدن (Core).
• چاقی، اضافه وزن و مصرف دخانیات.
• وارد شدن فشار یا ضربه ناگهانی به ستون فقرات.

افرادی که شغل های سنگین دارند یا ساعات طولانی پشت میز می نشینند، بیشتر در معرض این آسیب قرار می گیرند.

راه های پیشگیری از پاره شدن دیسک کمر

پیشگیری از پارگی دیسک کمر با رعایت چند نکته ساده اما مهم امکان پذیر است:

• حفظ وضعیت صحیح بدن هنگام نشستن، ایستادن و بلند کردن اجسام.
• انجام تمرینات منظم برای تقویت عضلات مرکزی و کمر.
• کنترل وزن بدن و پرهیز از چاقی.
• خودداری از نشستن طولانی مدت و انجام حرکات کششی در فواصل کوتاه.
• ترک سیگار و افزایش مصرف آب برای حفظ سلامت بافت دیسک.
• استفاده از روش های درمانی کم تهاجمی مانند لیزر پرتوان برای کاهش التهاب های مزمن.

عوارض پاره شدن دیسک کمر

در صورت عدم درمان به موقع، عوارض پاره شدن دیسک کمر می تواند جدی باشد. از مهم ترین عوارض این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درد مزمن و کاهش دامنه حرکتی در ناحیه کمر.
• درگیری اعصاب و احساس بی حسی یا گزگز در اندام ها.
• ضعف عضلانی در پاها و کاهش تعادل هنگام راه رفتن.
• در موارد شدید، ایجاد سندروم کودا اکواینا که نیاز به درمان فوری دارد.

آیا پارگی دیسک کمر باعث فلج شدن می شود؟

در اغلب بیماران، پارگی دیسک کمر باعث فلج نمی شود؛ اما اگر فشار زیادی روی اعصاب وارد شود و درمان به موقع انجام نشود، احتمال فلج یا اختلال راه رفتن وجود دارد.
علائم هشدار:

• ضعف شدید پا
• بی اختیاری
• بی حسی در اطراف ناحیه تناسلی

در این موارد مراجعه فوری به پزشک ضروری است.

پارگی دیسک کمر را جدی بگیرید (جمع بندی)

پاره شدن دیسک کمر یک آسیب واقعی و جدی است که نباید نادیده گرفته شود. تشخیص به موقع، پیگیری درمان و انجام تمرینات فیزیوتراپی نقش مهمی در جلوگیری از پیشرفت آسیب دارند. برای جلوگیری از عوارض بلندمدت، لازم است بیماران سبک زندگی خود را اصلاح کرده و از حرکات ناگهانی و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنند.متخصص طب فیزیکی با ارزیابی دقیق می تواند بهترین برنامه درمانی را بر اساس شدت عارضه تنظیم کند.

نسخه اصلی مطلب پاره شدن دیسک کمر | بررسی علائم، عوارض و علت پارگی دیسک کمر را در سایت دکتر سلمان فلاح بخوانید.

---